Vermoeden van vergunning

Voor oude gebouwen en constructies is het mogelijk dat er geen vergunningen gekend zijn in de archieven. In dat geval is het vaak moeilijk om de vergunde toestand te achterhalen. Om die reden voorziet de wetgeving in een ‘vermoeden van vergunning’ dat onder bepaalde voorwaarden kan worden vastgesteld. Het vermoeden van vergunning maakt het mogelijk om constructies als 'vergund geacht' op te nemen in het vergunningenregister.

Zoek bestaande vergunning of bouwtoelatingen op

Ga in de eerste plaats na of er vergunningen of bouwtoelatingen gelden voor je perceel:

• Via een aanvraag openbaarheid van bestuur.
• Via het stadsarchief, als het perceel niet in één van de deelgemeenten gelegen is.

Wanneer is er sprake van een vermoeden van vergunning?

Er bestaan twee soorten vermoedens van vergunning:

• Het onweerlegbaar vermoeden van vergunning: voor constructies waarvan kan worden aangetoond dat ze zijn opgericht voor 22 april 1962.
• Het weerlegbaar vermoeden van vergunning: voor constructies waarvan kan worden aangetoond dat ze zijn opgericht in de periode vanaf 22 april 1962 en voor 13 oktober 1976 (inwerkingtreding van het gewestplan Mechelen) of 30 april 1977 (inwerkingtreding van het gewestplan Halle-Vilvoorde-Asse).  Het vermoeden kan dus weerlegd worden, maar het enige geldige tegenbewijs is een proces-verbaal of een niet-anoniem bezwaarschrift, opgesteld binnen een termijn van 5 jaar na het optrekken of plaatsen van de constructie.

De toepassing van het vermoeden van vergunning is dus afhankelijk van de datum waarop het gebouw of de constructie is opgericht.

Vermoeden van vergunning bewijzen

Zijn er geen vergunningen of bouwtoelatingen gekend voor het pand in kwestie? Dan kan je een aanvraag indienen voor een vermoeden van vergunning. Je zal dan met bewijsmateriaal de bouwdienst moeten overtuigen.

De verantwoordelijkheid voor het bewijzen van een vermoeden van vergunning ligt bij de aanvrager: eigenaar, verkoper, vastgoedmakelaar, koper, architect, (project)ontwikkelaar …

Voorbeelden van bewijsmateriaal

Voor het bouwvolume:

• Oude luchtfoto’s: Deze kan je online digitaal bestellen voor het bewuste adres bij het Nationaal Geografisch Instituut. Vraag in eerste instantie om een opname ouder dan 22 april 1962 (indien nodig een bijkomende opname ouder dan 13 oktober 1976 voor percelen gelegen in het gewestplan Mechelen of 30 april 1977 voor percelen gelegen in het gewestplan Halle-Asse-Vilvoorde).   
• Oude bouwplannen of uitvoeringsplannen
• Schets van bouwvolume op kadastrale fiche (schattingsfiche). Een schattingsfiche kan gratis worden aangevraagd via myminfin.be.
• Oud fotomateriaal
• Facturen van leveranciers of aannemers
• Vorderingsstaten van aannemers

Voor de functie / aantal woongelegenheden:

• Kadastrale gegevens online of via de post aanvragen
• Inschrijvingsregister (bewoning, bedrijven,…)
• Oude bouwplannen of uitvoeringsplannen
• Geregistreerde (handels)huurovereenkomsten
• Oude notariële akten
• Oud fotomateriaal (brievenbussen, publiciteit,…)
• Nutsmaatschappijen (tellers, verbruiksgegevens,…)
• Getuigenverklaringen
• Schattingsfiche: vraag deze online of via de post aan. Op de laatste pagina van het formulier, bij het onderdeel "Diversen", vink je de optie "Schattingsfiche" aan.

Aanvraag indienen voor opname in het vergunningenregister

Wanneer je voldoende bewijslast hebt verzameld, kan je via de bouwdienst vragen om het pand in kwestie als ‘vergund geacht’ op te nemen in het vergunningenregister. Je moet je aanvraag indienen op papier met het aanvraagformulier.

Dossiersamenstelling

Je hebt de volgende dossierstukken nodig voor een vraag tot opname in het vergunningenregister:

• Ingevuld aanvraagformulier
• Beschrijving van het onderzoek en de bevindingen
• Bewijslast
• Minimaal 3 foto’s van de gevels
• Schets van de bestaande toestand van het pand met minstens onderstaande stukken:
  • Plattegronden van elke bouwlaag, ook ondergronds en daklaag, met vermelding van functie van elke ruimte en de belangrijkste maten.
  • Snede met vermelding van belangrijkste (binnen)hoogtes.

De dossierbehandelaar kan bijkomende dossierstukken opvragen als dat nodig is om de aanvraag te beoordelen.

Procedure en timing

De bouwdienst zal je dossier beoordelen. Het onderzoek van de aanvraag kan enkele maanden in beslag nemen. Het college van burgemeester en schepenen neemt op basis van dit onderzoek een beslissing waarvan je een afschrift ontvangt.

Niet akkoord met de beslissing?

Ga je niet akkoord met de beslissing van het college? Dan kan je binnen een termijn van 45 dagen na de beslissing beroep aantekenen bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen.