Volgens de Belgische grondwet (artikel 23) heeft iedereen recht op menswaardig wonen. Menswaardig wonen wil zeggen dat elke woning:
- van goede kwaliteit is
- in een behoorlijke woonomgeving ligt
- tegen een betaalbare prijs ter beschikking gesteld wordt
Tijdens een onderzoek naar de woonkwaliteit (volgens de Vlaamse wooncode) gaan we na of de woning voldoet aan een aantal elementaire vereisten. Die vereisten hebben betrekking op:
- de stabiliteit en bouwfysica van de woning
- de aanwezigheid en de veiligheid van elektrische installaties & gasinstallaties in de woning
- de toegankelijkheid & brandveiligheid van de woning
- de verlichtings- en verluchtingsmogelijkheden van de woning
- de sanitaire voorzieningen in de woning
- de verwarmingsmogelijkheden in de woning
Is een van bovenstaande zaken niet in orde, dan vertoont je woning mogelijk gebreken.
Wil je zelf een kijkje nemen naar de kwaliteit van je woning? De Vlaamse overheid maakte een overzicht waar je zelf de kwaliteit van je woning kan inschatten.
Onbewoonbaar of overbewoond
AIs de woning niet aangepast is aan de woonkwaliteitsnormen van de Vlaamse Wooncode, dan wordt de woning ongeschikt en/of onbewoonbaar verklaard. Tijdens zo'n controle wordt tegelijkertijd de bezettingsnorm gecontroleerd. Die norm bepaalt het maximum aantal toegelaten bewoners. Wonen er meer mensen in de woning dan toegelaten, dan kan dit leiden tot een onaangepast- of overbewoondverklaring.
Een woning met gebreken?
Als je meent dat je huurwoning (ernstige) gebreken vertoont, informeer dan in eerste instantie de verhuurder. We adviseren om schriftelijk (per mail of via aangetekend schrijven) de verhuurder te vragen de nodige werken uit te voeren. Bekijk zeker de uitgebreide lijst aan te ondernemen stappen.
Reageert de verhuurder niet op jouw schriftelijke verzoek, dan kan je een melding maken bij de dienst Wonen.
Wat gebeurt er nadat je het formulier ingeleverd hebt?
Na het indienen van een melding start de procedure tot ongeschikt en/of onbewoonbaarverklaring op. Een woningcontroleur van de stad Mechelen komt bij je langs voor een eerste onderzoek, namelijk het vooronderzoek. Deze woningcontroleur beoordeelt het pand aan de hand van een checklist van de Vlaamse overheid.
Oordeelt de controleur van de stad dat je woning inderdaad ernstige gebreken vertoont, dan stuurt de stad Mechelen jouw melding door naar Wonen Vlaanderen. Vervolgens contacteert de gewestelijke ambtenaar van Wonen Vlaanderen jou en beoordeelt hij je woning aan de hand van de Vlaamse Wooncode.
Deze woningcontroleur maakt tot slot een kwaliteitsrapport op. Scoort de woning minder dan 15 strafpunten, dan kan je een conformiteitsattest aanvragen.
Scoort de woning meer dan 15 strafpunten, dan maakt Wonen Vlaanderen haar advies over aan de burgemeester. Zowel de huurder als de eigenaar ontvangen dan een brief waarin de toestand van de woning beschreven wordt. In die brief staat uitgelegd hoeveel strafpunten vastgesteld werden. Je wordt dan uitgenodigd om jouw opmerkingen bij het verslag kenbaar te maken. Die hoorplicht geldt zowel voor de huurder als de verhuurder.
Nadat beide partijen gehoord werden, neemt de burgemeester een beslissing. De woning kan dan ongeschikt, onbewoonbaar of overbewoond verklaard worden.
Wat zijn de gevolgen van een ongeschikt- en/of onbewoonbaar verklaring?
Voor de huurder
Is een woning ongeschikt, dan moet de eigenaar zo snel mogelijk de woning in orde brengen. Gebeurt dit niet binnen een redelijke termijn, dan kan je via de vrederechter een vermindering in de huurprijs vragen. De huurdersbond kan je hierover informeren.
Wordt de woning onbewoonbaar verklaard, dan moet je de woning verlaten. De brief waarin de onbewoonbaarverklaring wordt aangekondigd, vermeldt eveneens of je recht hebt op een huursubsidie. Als je voorrang krijgt op een sociale huurwoning, is dit duidelijk uitgelegd in de brief. Je moet dan voldoen aan een aantal voorwaarden.
Bij overbewoning zoek je zelf naar een aangepaste, voldoende ruime woning. Afhankelijk van je inkomen en je gezinssamenstelling, kan je in aanmerking komen voor een huursubsidie. Ook in dit geval moet je voldoen aan een aantal voorwaarden.
Voor de verhuurder
Als verhuurder krijg je de kans om de gebreken op te lossen door de woning conform te maken aan de kwaliteitsnormen. Eventuele uitvoeringswerken moeten gebeuren binnen een termijn van 1 jaar (zonder omgevingsvergunning) of 3 jaar (met omgevingsvergunning). Zolang de werken niet worden uitgevoerd, betaalt de verhuurder jaarlijks een heffing. In sommige gevallen kom je in aanmerking voor een vrijstelling op deze heffing. (zie gerelateerde pagina's)
Verhuur je toch een woning die (nog) niet in orde is, dan kan je vervolgd worden voor huisjesmelkerij. Dit gebeurt via een strafrechtelijke procedure.
Als verhuurder kan je hulp krijgen via de eigenaarsbond of de verenigde eigenaars.
Verhuur je jouw geschikte woning via het Sociaal Verhuurkantoor Mechelen, dan ben je verzekerd van je huurinkomsten.
Meer vragen?
Heb je nog vragen over woningkwaliteit of wat er gebeurt als je woning niet voldoet aan de eisen? De dienst Wonen helpt je verder.
Heb je een vraag?
Woon- en Energieloket
- Phone 0800 20 800
- Address
- Email woon-en-energieloket@mechelen.be